Modernizacje, integracje, tworzenie zespołów maszyn – kilka praktycznych wskazówek jak zaplanować inwestycję w parku maszynowym

Mówi się, że 10 min poświęcone na planowanie działań skraca czas naszej pracy o dwie godziny. Myślę, że planowanie jest kluczem do sukcesu w każdym obszarze naszego życia, również w obszarze życia fabryki. Podczas planowania pojawiają się elementy, które muszą do siebie pasować. Cała trudność polega na tym, że musimy unikać błędów już na samym początku, bo im więcej pięter zbudujemy, tym trudniej będzie wrócić do fundamentów wieży.

Działając na rynku maszynowym, obserwując głównie użytkowników maszyn można zauważyć, że niepoprawnie zaplanowana inwestycja w park maszynowy bardzo często prowadzi do nieporozumień i błędnych oczekiwań w stosunku do partnera biznesowego. Niestety wpływa to na bezpieczeństwo.

O ile technologia jest poprawna i maszyny, z punktu widzenia jakości produkują zgodnie z naszymi oczekiwaniami, o tyle kwestie związane z bezpieczeństwem technicznym i aspektami formalnymi pozostawiają wiele do życzenia. Niestety problemy pojawiają się dopiero w momencie kiedy maszyny już pracują.

W całym procesie inwestycji czeka na nas wiele niełatwych decyzji. Na początku musimy się zastanowić jakich dostawców wybierzemy. Nasz partner bądź partnerzy biznesowi być może dostarczą nam bardzo dobre jakościowo maszyny, ale jednocześnie mogą posiadać bardzo niski poziom wiedzy o bezpieczeństwie maszyn, a także aspektów formalnych. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby pomóc naszym dostawcom poprawnie zaplanować proces od strony technicznej i formalnej w obszarze bezpieczeństwa.

1. Zrób inwentaryzację dla określenia źródła wymagań technicznych i formalnych.

Cały proces rozpoczyna się od działu technicznego, gdzie powstaje specyfikacja techniczna, która następnie trafia do działu zakupów. Już na tym etapie powinniśmy skonkretyzować z jakich elementów będzie składać się obszar, w który chcemy zainwestować. Może się okazać, że to nie są urządzenia, które podlegają pod dyrektywę maszynową. Wówczas musimy określić, które przepisy będą miały zastosowanie, żeby znaleźć źródło wymagań formalnych i technicznych. W praktyce zdarza się, że użytkownicy wymagają od dostawcy deklaracji zgodności z dyrektywą 2006/42/WE na urządzenie, które wcale nie jest maszyną w myśl dyrektywy maszynowej. Charakterystyka poszczególnych maszyn i urządzeń z pewnością uporządkuje proces inwestycji już na samym początku i odkryje przed nami nowe potrzeby. 

2. Przeanalizuj czy obszar inwestycji spełnia definicję maszyny zespolonej.

Załóżmy, że budujemy nową linię produkcyjną lub modernizujemy starą. Musimy zastanowić się czy w wyniku naszych działań prowadzących do poprawy bezpieczeństwa istniejącej linii lub w wyniku łączenia nowych urządzeń nie zbudujemy maszyny zespolonej. Wspólne strefy bezpieczeństwa, czyli całościowe wygrodzenie wszystkich maszyn, to jeden z podstawowych argumentów, który przemawia za tym, że nowy obiekt prawdopodobnie będzie maszyną zespoloną. Automatyzacja procesu również domaga się nowego systemu sterowania odpowiedzialnego za bezpieczeństwo i to często prowadzi do sytuacji, w której  wprowadzamy do użytku maszynę zespoloną nie będąc tego świadomym. Powstaje zatem pytanie kto będzie odpowiadał za integrację? Kto ostatecznie stanie się producentem zespołu maszyn? Kto finalnie będzie przeprowadzał proces oceny ryzyka dla maszyny zespolonej? Użytkownik musi znać odpowiedzi na te pytania zanim dojdzie do inwestycji.

3. Pamiętaj o maszynach nieukończonych.

O ile użytkownik powinien zadbać o zweryfikowanie statusu maszyn, o tyle producent również winien rozwiać wszelkie wątpliwości informując nas o tym, że produkt, który nam dostarczy będzie maszyną nieukończoną. Oznacza to, że będziemy musieli dokończyć proces certyfikacji. Nierozłączną częścią maszyny nieukończonej jest deklaracja włączenia i instrukcja montażu. Jeszcze przed zakupem maszyny należy upewnić się, że dostawca, producent dostarczy odpowiednią instrukcję montażu i zgodną deklarację włączenia, którą będziemy mogli zweryfikować z załącznikiem 2 i 6 dyrektywy maszynowej.    

To tylko niektóre kwestie, jakie powinniśmy wziąć pod uwagę podczas planowania inwestycji. Przygotowując się do przedsięwzięcia należy pamiętać, że zawsze występują w obszarze maszyn dwa aspekty, formalny i techniczny. Zbudowanie dwóch zespołów osób posiadających wiedzę i kompetencje, koordynujących dany obszar, jest dobrą drogą do sprawnych i bezpiecznych realizacji w parku maszynowym.